Inwoners van en bezoekers aan Deventer hebben in 2024 volop van het rijke culturele- en erfgoedaanbod kunnen genieten. Door middel van budgetsubsidies aan grote culturele instellingen zoals MIMIK, Deventer Verhaal en de bibliotheek én door de regeling Programmasubsidie Cultuur werd dit aanbod mede mogelijk gemaakt. Als gemeente zijn we trots op onze culturele- en erfgoedpartners -gesubsidieerd én ongesubsidieerd, professioneel én amateurs en vrijwilligers - die zich hiervoor dagelijks inzetten en bijdragen aan de aantrekkelijkheid en leefbaarheid van onze stad, dorpen en wijken.  

Dit najaar is duidelijk geworden dat voor de nieuwbouw van Collectiecentrum Collectie Overijssel de keuze is gevallen op Deventer. Aan de Hanzeweg zal het nieuwe collectiecentrum gebouwd worden waar ook de collectie van de Athenaeumbibliotheek een plek zal krijgen. De Athenaeumbibliotheek is de oudste stadsbibliotheek van Nederland. Daar wordt de wereldberoemde boekencollectie van Deventer bewaard: eeuwenoude en rijkversierde handschriften, imposante atlassen, kleurrijke botanische werken en de eerste boeken die in de vijftiende eeuw van de persen van de Deventer drukkers kwamen. 

De Cultuurvisie 2025-2028 ‘Cultuur voor en door iedereen’ werd op 18 december door de raad vastgesteld. Aan de hand van de pijlers ‘Cultuur voor en door iedereen’; ‘Geworteld in stad en land’; en ‘Een evenwichtig ecosysteem’ is focus aangebracht in het cultuur- en erfgoed beleid en heeft de gemeente keuzes gemaakt waar de komende vier jaar extra inzet nodig is voor bepaalde thema’s. Hieronder vallen bijvoorbeeld de inzet op Erfgoededucatie, op Ruimte voor makers én de ambitie om in te zetten op leesbevordering onder de noemer Deventer boekenstad leest. De Cultuurvisie is tot stand gekomen in afstemming met de cultuur- én erfgoedpartners.  

Van vier culturele instellingen werd in 2024 duidelijk dat zij de komende vier jaar kunnen rekenen op rijksfinanciering: Productiehuis BRUT, Events dEVENTer, Kunstenlab en Het Theaterschip. Naast het belang van de toekenning van de financiële rijksbijdrage betekent dit ook een erkenning van de (artistieke) kwaliteit van deze instellingen.  

Erfgoed 
Deventer Verhaal heeft als erfgoedpartner van Deventer ook in 2024 veel betekend; die waardering uitte zich in het ontvangen van de Deventer promotieprijs 2024. De zomertentoonstelling in de Bergkerk ‘Nederland in 150 landschappen’ was een succes, de beroemde valsemuntersketel hangt weer op zijn plek, althans een replica, en in 2024 zijn de eerste plannen voor een nieuwe museale inrichting van de Waag gepresenteerd. De 38e editie van Open Monumentendag met als thema “erfgoed van routes, netwerken en verbindingen” heeft in Deventer zeker 12.500 bezoekers getrokken. In de gemeente Deventer openden 50 monumenten in het tweede weekend van september hun deuren voor publiek. Dat de inwoners van Deventer interesse hebben in de geschiedenis van hun stad bleek bij de openstelling van de kelder van Polstraat 10 op Open Monumentendag. Dit pand is in opdracht van de gemeente gerestaureerd en de diverse bouwhistorische sporen in de kelder van dit pand trok talloze belangstellenden. Van de mogelijkheid om in het najaar de archeologische opgraving op de Nieuwe Markt te bezoeken is door veel inwoners en belangstellenden enthousiast gebruik gemaakt.  
Binnen verschillende (ruimtelijke) projecten is doorlopend inzet gepleegd om erfgoed een passende plek te geven, evenals bij de voorbereiding op de Visie op hoger bouwen, de actualisatie Omgevingsvisie en het toetsen van vergunningen. 

In het Uitvoeringskader religieus erfgoed is vastgesteld wat de werkwijze is van de gemeente bij vragen over het gebruik van religieus erfgoed. Met de incidentele subsidieregeling religieus erfgoed is aan een aantal kerkeigenaren ondersteuning geboden bij de uitvoering van actuele opgaven. 
Het voor de geschiedenis van Deventer beeldbepalende pand de Drie Haringen is dit jaar, met steun van de gemeente, aangekocht door de NV Bergkwartier om het een toekomstbestendige bestemming te geven. 

Educatie en Participatie in Deventer 
Educatie en cultuurparticipatie zijn de basis geweest van de programmalijn Kunstcircuit, nu onderdeel van de Bibliotheek Deventer. Deze eigen programmalijn zorgde voor een mooie kruisbestuiving met onder andere de programmalijn Jeugd en Onderwijs, versterkte de culturele infrastructuur en bood een breder aanbod aan educatieve en participatieve activiteiten voor alle inwoners van Deventer. Daarnaast werd in 2024 succesvol gebruik gemaakt van de SPUK-gelden door het organiseren van het GALA Healthy Ageing, gericht op het tegengaan van eenzaamheid en het bevorderen van een gezonde levensstijl door middel van cultuur. 

In 2024 bereikte Kunstcircuit alle Deventer schoolkinderen met cultuureducatie voor het primair, speciaal en voortgezet onderwijs. Deskundigheidstrainingen en evenementen werden georganiseerd om kennis en vaardigheden te versterken. Een hoogtepunt was de Cultuur Wetenschap en Techniek Fabriek 2024, met thema’s zoals Artificial Intelligence, Bio kunst en educatie, Kunst en Techniek, en Thematisch Cultuur, Wetenschap en Techniekonderwijs (CWT). 
Het servicepunt Sociaal Domein bleef belangrijk, omdat deelname aan culturele activiteiten niet voor iedereen vanzelfsprekend is. Er werd volop ingezet op een Jongerennetwerk om meer synergie te vinden en jongeren beter te bereiken 

Het Theaterschip: Talentontwikkeling voor Generatie Z 
In 2024 richtte Het Theaterschip zich op talentontwikkeling en educatie voor Generatie Z. Jongeren tussen de 10 en 23 jaar kregen de kans om in een professionele omgeving hun podiumkunsttalent te ontdekken en te ontwikkelen. Programma’s focusten op zowel het proces (competentieontwikkeling) als het product (professionele producties met jongeren). 

Podiumkunsten en evenementen 
De besluitvorming rondom Podiumkunsten onder één dak heeft ook in 2024 veel aandacht gevraagd. Op initiatief van de culturele partners is besloten om de Verkenningsfase van Podiumkunsten Onder één dak te starten met een verkenningstraject tussen Deventer Schouwburg en Burgerweeshuis.  

Deventer Schouwburg verstevigde de samenwerking met MIMIK. Niet alleen achter de schermen maar ook de programmering werd op elkaar afgestemd voor een zo divers mogelijk aanbod in Deventer. Daarnaast was de schouwburg een van de locaties waarmee de nieuwe studenten van Deventer tijdens de INTRO kennis kon maken.  

MIMIK liet zich in 2024 zien als het filmtheater van de stad en werkte veel samen met andere instellingen. Zo programmeerde MIMIK theatervoorstellingen tijdens Deventer op Stelten en het eerste talent van BRIK (een coproductiehuis tussen BRUT en MIMIK) op de planken: Robin Bleeker debuteerde als cabaretier op 6 november in MIMIK. Ook toonde het theater zich geschikt voor het uitdragen van het literaire karakter van Deventer met Uitgelezen Verhalen, Luisterfestival Scherp en Dichterbij Festival. 

Burgerweeshuis sloeg in 2024 de handen ineen met Events dEVENTer en Deventer Schouwburg voor de INTRO; de programmering tijdens de introductieweek voor nieuwe studenten in Deventer. Tijdens de Throwback Burger Viert Talent! vierde Burgerweeshuis 40 jaar talentontwikkeling met onder andere Babs en Droom Dit.   

Events dEVENTer wist met Deventer op Stelten, Dickens Festijn en de Boekenmarkt weer veel bezoekers naar de stad te trekken. Tijdens Deventer op Stelten waren zo'n 200 voorstellingen te zien met onder andere programmering in Bathmen en op de Vijfhoek. De organisatie kon zich in 2024 verheugen met een toekenning van de meerjarensubsidie van 2025-2028 vanuit het Fonds Podiumkunsten. 

BRUT heeft haar plek als ontwikkelinstelling in 2024 verder verstevigd. Zo breidde het residentieproject The Playground Residence uit van Berlijn naar Polen en verwelkomde de instelling de prijswinnende live-act Droom Dit in een ontwikkeltraject. Ook op inhoudelijk vlak laat BRUT zien dat zij kennis inzetten door onder andere een panelgesprek over de kloof tussen maker en publiek te organiseren met Fonds ZOZ en een bijdrage te leveren aan de eerste Muziekhub Oost conferentie in Nijmegen. 

Beeldende Kunst en Kunst in de Openbare Ruimte 
In 2024 is ingezet op het inzichtelijk maken van de beeldende kunst en het goed voor het voetlicht brengen van de percentageregeling in Deventer. Dit geldt vooral voor gebiedsontwikkelingprocessen zoals Centrumschil-De Kien en het Sluiskwartier. Hierdoor kunnen kunst en de inzet van kunstenaars een plek krijgen in deze gebieden. De Adviesraad Kunst in de Openbare Ruimte adviseerde het college bij de plaatsing en verwijdering van kunstwerken in gemeentelijk eigendom.  

Kunstenlab 
In 2024 zette Kunstenlab in op impact en innovatie, mede dankzij het nieuwe jongerenteam New Label. Dit team brengt frisse ideeën en energie en zorgt voor aansluiting bij een jongere doelgroep. Kunstenlab bood tentoonstellingen, projecten en verdiepende activiteiten met focus op actuele vraagstukken zoals ruimtedruk op het landschap. Een voorbeeld was de expositie De Staat Van door Kunstenlab in de Bergkerk, die kunst toegankelijk maakte en een podium bood aan Deventer kunstenaars. Het project De Ruimte richtte zich op het creëren van nieuwe kunstzinnige ruimtes voor Deventer makers in de stad. 

EICAS (European Institute of Contemporary Art and Science non-figuratieve, hedendaagse kunst, gebaseerd op de Nul-kunst, toegankelijk maken voor een breed (inter)nationaal publiek. In 2023 en 2024 heeft EICAS een startsubsidie ontvangen waardoor het museum zich verder heeft kunnen ontwikkelen. Dit heeft onder meer geleid tot registratie als erkend museum waar sinds de zomer van 2024 de Museumkaart geldig is. Dit heeft geleid tot meer bezoekers in de tweede helft van 2024.  

Taal, literatuur en media 
In 2024 ontwikkelde de Bibliotheek Deventer zich verder als een brede maatschappelijke voorziening met aandacht voor cultuur, onderwijs, werk en inkomen, en meedoen vanuit de ambitie om laaggeletterdheid te verminderen, de digitale kloof te verkleinen, en ‘een leven lang leren’ en leesplezier voor iedereen te faciliteren. De bibliotheek werkte vanuit de Theory of Change, gericht op de impact die ze wil bereiken. Daarnaast heeft de bibliotheek in 2024 diverse programma’s en evenementen georganiseerd om de gemeenschap te ondersteunen en te inspireren. Dit omvatte lezingen, workshops, en culturele activiteiten die hebben bijdragen aan een inclusieve en lerende samenleving. 

In 2021 heeft Salland 1 de zendmachtiging van gemeente Deventer gekregen. Met de gemeenten Raalte en Olst-Wijhe betekent dat een vertegenwoordiging van de hele streek Salland. Salland1 heeft in 2023 en 2024 een subsidie ontvangen van het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek. Hierdoor kan de omroep zich voorbereiden op de stelselwijziging en professionaliseren. 

Programmaregeling Cultuur 
Met de nadere subsidieregeling Programmasubsidie Cultuur zijn er in 2024 diverse initiatieven voor culturele activiteiten ondersteund.  
Deze subsidieregeling bestaat uit vier onderdelen: 

1. Professionele producties en/of presentaties 

2. Activiteiten Cultuureducatie 

3. Culturele projecten gericht op de economie van Deventer 

4. Amateurkunst en Volkscultuur.  

De subsidieaanvragen voor de eerste drie onderdelen worden beoordeeld door een externe Adviesraad Cultuur. Er zijn 68 aanvragen ingediend, waarvan 41 aanvragen zijn gehonoreerd aan o.a. een poëziefestival, een fotofestival, Kelderfest, en de muziekspeeltuin. 

Onderdeel D Amateurkunst en Volkscultuur wordt ambtelijk afgehandeld. In 2024 hebben 57 amateurkunstverenigingen (waaronder koren, theatergroepen en een volksdansgroep) een structurele subsidie ontvangen. Daarnaast zijn er 40 projectsubsidies verstrekt aan optredens, theatervoorstellingen, tentoonstellingen van deze amateurkunstverenigingen. Vanuit Volkscultuur zijn er 10 subsidies verstrekt, onder andere aan de verschillende sinterklaasintochten, koningsdagactiviteiten en herdenkingen.