Inleiding
In december 2022 heeft de raad de Kadernota Vastgoed vastgesteld en vanaf 2023 is de omschakeling gemaakt naar het werken conform de hierin omschreven beleidscontext. Doelstelling van deze kadernota is het verder professionaliseren van de vastgoedorganisatie. Zo wordt het vastgoedeigendom gecentraliseerd en worden taken van de verschillende beleidsprogramma’s, de NV Maatschappelijk Vastgoed en de NV Milieucentrum overgenomen door de vastgoedorganisatie. In de kadernota zijn uitgangspunten ten aanzien van onderhoud, huurprijsbepaling, verhuur, optimalisatie, burgerparticipatie en aan- en verkoop vastgelegd. Dit wordt de komende jaren vertaald naar de vastgoedportefeuille. Dit is een langjarig proces waar in 2024 stappen zijn gezet en tegelijkertijd zichtbaar is geworden dat de vastgoedorganisatie nog vol in ontwikkeling is.
In hoofdstuk 1 van de kadernota zijn vier instrumenten vastgelegd waarmee de vastgoedsturing en de rol van de raad en het college wordt gewaarborgd. Dit zijn het uitvoeringskader vastgoed, parameters vastgoedexploitatie, het meerjarenperspectief vastgoed (deze 3 instrumenten zijn nog in ontwikkeling) en de Paragraaf Vastgoed. In de begroting 2024 is de Paragraaf Vastgoed voor het eerst opgenomen.
De nota is in te zien via: Nota & kadernota vastgoed
Visie op vastgoed
De gemeente Deventer is eigenaar, verhuurder, huurder en gebruiker van een zeer diverse vastgoedportefeuille. Het in eigendom hebben van het vastgoed is voor de gemeente Deventer geen doel op zich maar een middel om gemeentelijke doelstellingen te kunnen realiseren. De kern van het vastgoed wordt gebruikt voor maatschappelijke functies zoals, sport, welzijn, buurtvoorzieningen, brandweerkazernes, cultuur en onderwijs verspreid over de gemeente. Het vastgoedbeleid zal doorontwikkeld worden tot een instrument om zoveel mogelijk maatschappelijke waarde te creëren op basis van bedrijfseconomische principes zonder winstoogmerk. Het vastgoed is hiervoor opgedeeld in kernbezit en niet-kernbezit, zoals vastgelegd in figuur 1.
Figuur 1 – Portefeuille-indeling vastgoed
Het kernbezit zetten wij in voor de gemeentelijke organisatie, wettelijke taken en het realiseren van maatschappelijke doelstellingen. Dit bezit gaan wij aanhouden, in stand houden en optimaliseren.
Het niet-kernbezit is onder te verdelen in strategisch en overig vastgoed. Het strategisch vastgoed is nodig voor gebiedsontwikkelingen en het overig vastgoed gaan wij afstoten of herontwikkelen. Wij kunnen dit bezit tijdelijk inzetten als flexibele schil. Het college heeft de mogelijkheid het niet-kernbezit om strategische overwegingen niet direct af te stoten maar langer in bezit te houden.
Vastgoedorganisatie
Het maken van de stap naar een vastgoedportefeuille die zo optimaal mogelijk maatschappelijk rendeert, vraagt een doorontwikkeling van de vastgoedorganisatie. Waar in het verleden de focus lag op operationeel vastgoedbeheer en het niet-kernbezit veel aandacht vroeg, willen we de komende jaren de stap maken naar vastgoedsturing met focus op het kernbezit. We zien dat de maatschappelijke opgaven en de vraag naar gemeentelijk vastgoed en huisvestingsvraagstukken toenemen. Dat vraagt een andere vastgoedorganisatie.
Vanuit het verleden zijn veel taken bij een externe partij belegd. Op basis van een evaluatie hebben wij dit contract in 2024 herijkt en in 2025 zetten wij het contractmanagement verder door. Tevens is de eigen vaste formatie uitgebreid. Daarnaast hebben we te maken met contracten uit het verleden, waarin afspraken soms onvoldoende helder zijn vastgelegd. In 2024 zijn wij begonnen met het centraliseren en optimaliseren van vastgoeddata, systemen en processen. Dit geeft ons beter inzicht in onze vastgoedportefeuille, waardoor we effectiever kunnen sturen op het vastgoed dat nodig is om maatschappelijke opgaven aan te pakken.
Doelen en prestaties
De belangrijkste doelen en prestaties welke voortkomen uit het nieuwe beleidskader kunnen gekoppeld worden aan de indeling van het vastgoed in figuur 1:
- Realisatie verkoopplannen (Overig vastgoed)
- Realisatie verduurzamingsplannen (Kernbezit)
- Implementatie kostprijs dekkende huur (Kernbezit)