De rechtmatigheidsverantwoording vormt het begrotingscriterium een belangrijk toetsingscriterium. Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten, alsmede de balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma’s (begrotingscriterium). Uitgangspunt is het niveau waarop de raad de budgetten in de begroting en bij investeringen geautoriseerd heeft. In de begroting zijn de bedragen voor de lasten en baten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Dit houdt in dat de financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij het juiste programma (de raad heeft immers de begrotingsbedragen op programmaniveau), de juiste investering, het toereikend zijn van het begrotingsbedrag, alsmede het begrotingsjaar van belang zijn.

Als blijkt dat de gerealiseerde bedragen hoger zijn dan de, ook na de laatste begrotingswijziging, geraamde bedragen dan kan er mogelijk sprake zijn van onrechtmatige uitgaven (begrotingsonrechtmatigheid) aangezien deze lasten buiten het budgetrecht van de raad tot stand zijn gekomen.

De toe te passen normen voor het begrotingscriterium zijn op hoofdlijnen door de wetgever bepaald (artikel 189, 190 en 191 van de Gemeentewet) en worden door de raad zelf nader ingevuld en geconcretiseerd. De raad bepaalt zelf op welk niveau de budgetten in de begroting en investeringen worden geautoriseerd. Dit gebeurt door middel van de begroting en via de verordening op het financieel beheer ex artikel 212 van de Gemeentewet.

Bij dit onderdeel moet per programma de rechtmatigheid van een hogere last in de rekening vergeleken met de begroting worden toegelicht.
In de programma's Openbare orde en veiligheid en Jeugd en onderwijs speelt dit. Deze budgetoverschrijdingen worden geheel of grotendeels gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten. Deze overschrijdingen zijn onrechtmatig maar acceptabel en tellen niet mee in het oordeel van het college voor de rechtmatigheidsverantwoording.

De overschrijding op het taakveld Openbare orde en veiligheid wordt met name veroorzaakt door een hogere doorbelasting personeelskosten Toezicht en Handhaving van €234.000. De afwijking is acceptabel omdat hier een direct gerelateerde hogere inkomst tegenover staat.

Toelichting programma Jeugd en onderwijs

Bij jeugdzorg is er sprake van een overschrijding op een open einde regeling.

Reserves

Bij dit onderdeel moet de rechtmatigheid worden toegelicht van hogere puttingen en hogere stortingen uit/in reserves (> €200.000) dan begroot. Als dit voorkomt bij egaliserende reserves zijn deze gezien het doel van de reserve altijd rechtmatig. Voor de reserves zijn er geen onrechtmatigheden aangetroffen.

Investeringen/Kredieten

Bij de investeringsprojecten worden overschrijdingen meegenomen die niet passen binnen het totaal gevoteerde investeringsbedrag. Bij 7 kredieten is dit het geval. De overschrijdingen op de grondverwerving Lettele (€80.000)  en Loo (€90.000) zijn bij het vaststellen van beide grondexploitatie reeds gesanctioneerd en daarmee goedgekeurd door de gemeenteraad.

bedragen x €1,0

1. Verkoop vindt plaats in 2025. Het tekort op het krediet wordt gedekt vanuit de verkoop en de kosten die we nog kunnen verhalen op de CPO groep.
2. Dit betreft nog kosten welke verhaald kunnen worden op Woonbedrijf Ieder1. Begin 2025 zal er een breder voorstel naar de raad gaan, waarin nieuw krediet wordt aangevraagd en ook een bijdrage van Woonbedrijf Ieder1 wordt bekrachtigd. Hierin is het voorbereidingskrediet meegenomen.
3. Verkoop van de driehoek schuift door naar 2025. Als begroot zou de dekking van het voorbereidingskrediet komen uit de verkoopopbrengsten. Naar verwachting vindt de verkoop plaats in april 2025.
4. Hoger lasten worden gedekt door een subsidie van de provincie Overijssel en bijdragen van vastgoedorganisaties.
5. Het project is klaar. Oplevering is begin 2025. Dan verkrijgen we ook de bijdrage vanuit het rijk/provincie voor €450.000. Ons eigen deel was initieel €250.000. Aanvullend is bij Q2-2024 nog €80.0000 er bijgekomen. Dus totaal €330.000.
6. De overschrijding van de uitgaven ad €220.000 wordt gecompenseerd door een hogere provinciale subsidie €328.000.
7. Het krediet koelingssysteem MER ruimte is met €28.000 overschreden. De uitvoering was complexer dan verwacht en door latere oplevering waren prijzen inmiddels wat verhoogd .Kosten worden opgevangen binnen de ruimte op kapitaallasten. 

De eerste 6 overschrijdingen kunnen als acceptabel worden aangemerkt, omdat hier direct gerelateerde opbrengsten tegen overstaan.
Overschrijding 7 is onacceptabel.

Niet financiële onrechtmatigheid

Bij het aantrekken van geld en het uitzetten van middelen moeten de Nederlandse decentrale overheden zich houden aan de Wet Financiering decentrale overheden (Wet fido). De belangrijkste doelstellingen van deze wetgeving zijn het zorgen voor een efficiënte financiering en een adequate risicobeheersing ten aanzien van de treasury activiteiten.
Ingaande het boekjaar 2021 dienen niet-financiële onrechtmatigheden in verband met het niet naleven van de bepalingen in de Wet fido en bijbehorende Regelingen te worden opgenomen en toegelicht in de paragraaf bedrijfsvoering.
Voor het boekjaar 2024 is geen sprake niet-financiële onrechtmatigheden. Er is voldaan aan de volgende normen:

• de kasgeldlimieten per kwartaal
• de rente risiconorm, en
• de normen rondom schatkistbankieren.

Verantwoording door het college

De financiële beheersmaatregelen die in deze jaarrekening worden beschreven vallen binnen de financiële rechtmatigheidskaders van de raad en hogere overheden.

Vooruitblik

De gedane verbeteracties en aanbevelingen van de accountant ten behoeve van de interne (financiële) beheersing en de verdere doorontwikkeling van de verbijzonderde interne controle zullen voortvarend worden opgepakt door de organisatie.