Uit het overgrote deel van de (verbijzonderde) interne controles blijkt dat de gemeente heeft gehandeld binnen de geldende kaders en richtlijnen van het voorwaardencriterium. Er is getoetst op financiële fouten en onzekerheden met betrekking tot de aspecten recht, hoogte, duur.

Hieronder volgt een toelichting op de financiële fouten in 2024.

Bakertilly Business Advisory heeft met betrekking tot de uit te voeren standaard controles (VIC’s) 2024 de volgende primaire processen getoetst.

• Inkopen goederen en diensten
• Rechtmatigheid Europese aanbestedingen inclusief een volkomen controle hieromtrent op inhuur
• Investeringen MVA (materiele vaste activa)
• Participatiewet en Loonkostensubsidie
• Subsidieverstrekkingen en bijdragen derden
• Subsidievaststellingen
• Overige opbrengsten
• Mutaties grondexploitatie: vermeerderingen en verminderingen
• Sociaal Domein: WMO, Jeugdzorg en Beschermd Wonen

Bakertilly IT Advisory heeft een IT-audit uitgevoerd; gericht op de general IT-controls en op cybersecurity.

Uit de door Bakertilly Business Advisory uitgevoerde standaard controles en eigen controles vloeiden de volgende financiële onrechtmatigheden uit voor.

VIC: Europese aanbestedingen

Rechtmatigheid van de aanbestedingen van inkopen respectievelijk inhuur. Er is getoetst aan de Aanbestedingswet. Onderstaand de bevindingen.

Inkoop

1. De historische onrechtmatige post PinkRoccade per 31 december 2024 is gecontroleerd; zoals eerder gememoreerd hangt deze samen met opdrachtverleningen van voor de periode 2012/2013. Deze kent nog een onrechtmatigheid over geheel 2024 van totaal €158.382 (excl. Btw).

2. In 2024 is er voor een totaalbedrag van €1.194.921 uitgegeven aan Aon Artscope Nederland. De uitgaven hebben allemaal betrekking op diverse soorten verzekeringen. De aansprakelijkheidsverzekeringen zijn niet Europees aanbesteed; gezien de omvang en de markt had dit gemoeten. Per saldo een financiële onrechtmatigheid van €418.822.

VIC: Inhuur

Expliciet is getoetst of de externe inhuur financieel rechtmatig is uitgevoerd in 2024. De inhuurlasten over het jaar 2024 bedragen in totaal afgerond
€ 17,68 miljoen. Per saldo is hiervan afgerond €1.027.995 onrechtmatig. Dit heeft betrekking op een vijftal inhuurdossiers die de Europese aanbestedingsdrempel (2024: €221.000) hebben overschreden.
De achtergrond van deze onrechtmatigheid hangt samen met het feit dat deze 5 meerjarige inhuren (vanaf boekjaar 2021 c.a.) zijn verlengd waarbij volgens de regelgeving eerst vooraf een Europese aanbesteding had moeten plaatsvinden of een inhuuropdracht via de inhuurdesk had moeten verlopen. Dit is dus verzuimd; door meerwerk respectievelijk aanvullende opdrachten zijn de betreffende inhuurkrachten langer ingehuurd (ook in de periode 2022 t/m juni 2025). En zo is het Europese grensbedrag overschreden.

Ondernomen actie om de onrechtmatigheid inhuur in de toekomst te voorkomen.

Binnen de gemeente Deventer zijn in de afgelopen jaren verschillende maatregelen genomen en instrumenten geïmplementeerd om de fiscale risico’s (de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) en de risico’s vanuit de aanbestedingsregels te mitigeren. Dit zijn onder andere;

• Het samenstellen van de kadernota inhuur;
• De periodieke monitoring van de inhuurlasten;
• Het controleren van inhuur die niet via de inhuurdesk is verlopen;
• Het inschakelen van de inhuurdesk bij inhuur behoeften;
• Het gebruik van door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomsten;
• Het periodiek, via bijvoorbeeld een steekproef, toetsen of de inhuur van een medewerker fiscaal juridisch juist is aangegaan en gedurende de inschakeling niet alsnog een dienstbetrekking is ontstaan.

Gezien de krapte op de arbeidsmarkt en het rechtmatig, doelmatig/doeltreffend kunnen inzetten van inhuurkrachten is in de tweede helft van 2024 nader geïnventariseerd welke aanvullende en alternatieve oplossingen voorhanden zijn waarmee binnen de kaders van bestaande wet- en regelgeving externe inhuur mogelijk is. Bij de analyse is rekening gehouden met de volgende wijziging. Op 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst volledig handhaven op schijnzelfstandigheid; het handhavingsmoratorium geldt dus niet meer. Bedrijven en organisaties die mensen als zzp’er inhuren voor werk dat zij niet zelfstandig uitvoeren, kunnen dan weer een boete en naheffingen krijgen. Daarbij geldt een overgangsperiode van 1 jaar waarin werkgevers en werkenden nog geen vergrijpboete krijgen als zij kunnen bewijzen dat zij stappen zetten tegen schijnzelfstandigheid. De opheffing van het handhavingsmoratorium is een van de maatregelen die het kabinet heeft genomen om schijnconstructies te bestrijden en om meer zekerheid te geven op de arbeidsmarkt.

De totale financiële onrechtmatigheid over het dienstjaar 2024 bedraagt dus in totaal afgerond €1.646.868 (excl. Btw). In 2023 was dit €1.176.000 (excl. Btw) en in 2022 was dit €1.295.586 (excl. Btw).

Financiële onzekerheden binnen het sociaal domein hebben betrekking op de getrouwheid en vallen daarom niet onder de rechtmatigheidsverantwoording.

Onderstaand hebben we de financiële onzekerheden binnen het sociaal domein inzichtelijk gemaakt omdat het hierbij gaat om materiele bedragen. Deze financiële onzekerheden vallen niet onder de rechtmatigheidsverantwoording van het college van Burgemeester & Wethouders omdat deze financiële onzekerheden betrekking hebben op de getrouwheid van de jaarverslaglegging 2024. In de rechtmatigheidsverantwoording legt het college van B&W verantwoording af omtrent het begrotingscriterium, voorwaardencriterium en misbruik & oneigenlijk gebruik criterium. De accountant stelt de getrouwheid van de jaarrekening vast inclusief de rechtmatigheidsverantwoording.

In de afgelopen periode zijn de verantwoordingen en bijbehorende controlerapportages ontvangen van de Sociale Verzekeringsbank (SVB), Bedrijfsorganisatie (BVO) Jeugdzorg IJsselland (RSJ IJsselland) en de zorgaanbieders WMO, Jeugd en Beschermd wonen. De gemeentelijke accountant weegt de uitkomsten hiervan mee in zijn oordeel over de rechtmatige bestedingen in de gemeentelijke jaarrekening.

Binnen het sociaal domein wordt bij de verantwoording in de jaarrekening gesteund op de controleverklaringen van de zorgaanbieders, dit leidt tot een onzekerheid in de zorg in natura van in totaal €4.877.000 (in 2023: €3.662.000) als gevolg van het ontbreken van toereikende onderbouwingen van de zorgaanbieders.

De specificatie is als volgt:

De PGB-bestedingen zijn (verplicht) belegd bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De accountant van de SVB heeft een controleverklaring met beperking bij de PGB-verantwoordingen 2024 (evenals in 2023) verstrekt. De PGB-bestedingen in 2024 bedragen € 2.139.000 (in 2023:  €2.152.000) en worden –vanwege het ontbreken van een goedkeurende controleverklaring bij de verantwoording van de SVB –als onzeker aangemerkt.

Eigenbijdragen CAK.
De gemeente Deventer heeft onvoldoende zekerheid omtrent de volledigheid van de eigen bijdragen WMO van €593.000 en Beschermd Wonen €309.000. Voor een nadere toelichting over deze post wordt kortheidshalve verwezen naar de jaarrekening; onderdeel “Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling”.

De totale financiële onzekerheid bedraagt hiermee binnen het sociaal domein in totaal €7.016.000 (in 2023 was dit €5.814.000); dit is exclusief eigenbijdragen CAK. Deze totale onzekerheid valt binnen de goedkeuringstolerantie voor onzekerheden van €17,4  (in 2023 wast dit €14,9 miljoen), en heeft daarom geen invloed op de strekking van de controleverklaring bij de jaarrekening 2024.

De bevindingen van de controles, onderzoeken en audits worden periodiek gerapporteerd aan college en raad.

Verantwoording SiSa, IMG

Op basis van de uitgevoerde controlewerkzaamheden blijkt dat op de aangeleverde bijlagen SiSa het totaal financieel verantwoorde bedrag
ad. €85,1 miljoen (in 2023 was dit €71,8 miljoen) juist en rechtmatig is.